Het Corona-virus zorgt voor beperkende maatregelen rondom een uitvaart. Het zijn ingrijpende maatregelen die de gezondheid van bezoekers van de uitvaart en het personeel van de uitvaartlocatie moeten beschermen. Zo mogen er maximaal 30 personen aanwezig zijn bij een uitvaartdienst en dienen aanwezigen op (minimaal) 1,5 meter gescheiden van elkaar plaats te nemen. Ook is er geen catering mogelijk tijdens de condoleance na afloop van een plechtigheid.
Zorg voor het overleden lichaam
Bron: RIVM
Welke besmettingsrisico’s zijn er bij het verzorgen van een overledene?
Het virus overleeft maar kort buiten het lichaam, van enkele uren tot een dag. De overdracht van het virus gaat via druppels die ontstaan door hoesten en niezen. Dit vormt dus geen risico meer na overlijden. Met het dragen van persoonlijke beschermingsmiddelen en het uitvoeren van handhygiëne zijn de risico’s op besmetting tot een minimum te beperken.
Wanneer moet handhygiëne worden toegepast?
Het is belangrijk om handhygiëne uit te voeren na elk contact met de overledene, na het verwijderen van persoonlijke beschermingsmiddelen en na verplaatsing en vervoer van de overledene. Zie voor het goed uitvoeren van handhygiëne.
Welke persoonlijke beschermingsmiddelen zijn er nodig bij het verzorgen van de overledene?
Draag tijdens de verzorging een schort met lange mouwen en handschoenen. Het dragen van een veiligheidsbril en mondneusmasker is niet nodig. Trek eerst het schort aan en dan de handschoenen, over de manchetten van de mouwen. Bij het uitrekken is de volgorde andersom: eerst de handschoenen uitdoen, daarna handhygiëne toepassen, dan het schort uittrekken en vervolgens weer handhygiëne toepassen. …
Hoe moet een overledene vervoerd worden?
De overledene kan op de normale manier opgehaald en vervoerd worden, dit zal meestal vanuit het ziekenhuis of een zorginstelling zijn. Bij direct contact met de overledene dient een schort met lange mouwen en handschoenen te worden dragen, gevolgd door handhygiëne. Volg de lokale aanwijzingen van het ziekenhuis of de zorginstelling op.
Mag thanatopraxie/balsemen op een met het Coronavirus besmette overledene plaatsvinden?
Ja, dat mag, indien hierbij de hygiënemaatregelen genomen worden, die gelden voor de uitvaartbranche.
Zijn er beperkingen aan het opbaren van de overledene?
Nee, de overledene mag zowel thuis als in het uitvaartcentrum opgebaard worden. De kist mag zowel open als dicht.
Kan opbaring van de overledene op bed plaatsvinden met koeling door middel van een bedkoelsysteem?
Deze vorm van opbaring ziet men veelvuldig in thuissituatie en in zorginstellingen voor langdurige zorg zoals verpleeghuizen. Er is geen bezwaar tegen.
Zijn er beperkingen aan het contact van de nabestaanden met de overledene?
Nadat de overledene verzorgd is, zijn er geen beperkingen aan het contact van de nabestaanden met de overledene. Net als anders, wordt goede handhygiëne daarna geadviseerd.
Zijn er beperkingen aan het contact met de nabestaanden?
Momenteel is het advies van kracht om geen handen te schudden. Er zijn verder geen beperkingen aan het contact met de nabestaanden, tenzij zij ook ziek zijn door het nieuwe coronavirus. Dan kunnen zij in principe niet bij de uitvaart zijn. Gelukkig zijn er moderne communicatiemiddelen die het mogelijk maken om de uitvaart of afscheidsdienst (digitaal) mee te maken.
Als een uitvaartondernemer bij nabestaanden langskomt voor het “regelgesprek / aannamegesprek”, wat is dan het advies met betrekking tot het contact met de nabestaanden?
Als voor de nabestaanden thuisisolatie of quarantaine geldt, dan is een fysiek bezoek onwenselijk. Voer het regelgesprek dan via de telefoon of andere moderne communicatiemogelijkheden (skype ed).
Uitvaart-, afscheidsdiensten en condoleances zijn gelegenheden waar grote groepen personen bij elkaar aanwezig kunnen komen. Gelden in deze tijden daarvoor speciale adviezen?
Momenteel is het advies van kracht om alle evenementen met meer dan 100 personen niet door te laten gaan. Dit geldt in principe ook voor deze diensten en condoleances. Ook de huidige algemene gedragsregel geldt: blijf met klachten van koorts, verkoudheid of hoesten thuis, om anderen te beschermen, hoe graag je ook aanwezig wil zijn en afscheid wil nemen. Moderne communicatiemiddelen kunnen hier een uitkomst zijn.
Informatie van crematoria
Bron: Landelijke Vereniging van Crematoria
De Landelijk vereniging van Crematoria geeft haar leden, de aangesloten crematoria, de volgende dringende adviezen:
- De geplande uitvaarten voor maandag 16 maart vinden gewoon doorgang.
- De geplande uitvaartplechtigheden voor dinsdag en verder dienen teruggebracht te worden tot groepen van maximaal dertig personen.
- Geen koffie/thee serveren
- Van alle deelnemers aan deze plechtigheid wordt gevraagd minimaal 1,5 meter van elkaar afstand te nemen.
Mocht het RIVM met aanvullende maatregelen komen, dan zullen we u hierover nader informeren. Sowieso geldt in deze bijzondere situatie dat adviezen en maatregelen steeds weer moeten worden aangepast.
Informatie van begraafplaatsen
Kan de uitvaartplechtigheid nog wel doorgaan?
Het RIVM heeft op 16 maart een uitspraak gedaan over het aantal aanwezigen bij een uitvaart. Voor de uitvaartplechtigheid en condoleancebezoek mag een gezelschap niet groter zijn dan 30 personen. Het is niet toegestaan om een nazit te regelen en koffie en of thee te schenken.
Wat wil de begraafplaatsbeheerder juist nu voor u doen?
De begraafplaatsbeheerder respecteert de gestelde regels van het RIVM. Echter juist in deze periode is het zo belangrijk nabestaanden een extra hand te bieden. De beheerder weet wat niet kan, maar zoekt graag de mogelijkheden van wat juist nu wel kan. Dit kan op allerlei manieren, ook binnen de regels van het RIVM. Een extra detail, een extra gebaar maakt een wereld van verschil voor nabestaanden. Dat kan nu, tijdens een plechtigheid, maar ook wellicht achteraf in een latere bijeenkomst. Als bezoekers terugkijken op een plechtigheid, dan zouden ze moeten denken: ja, dat was zwaar en heftig, maar wat heeft die begraafplaats dat goed opgepakt voor ons, we voelden ons gesteund.
Enkele voorbeelden:
- Wellicht kan de plechtigheid vanuit een aula worden gestreamd naar hen die thuiszitten. Of misschien kan een medewerker van de begraafplaats de dienst en de gang naar het graf bijvoorbeeld via Skype doorsturen.
- Ook zou de ruimte en de route naar het graf sfeervoller gemaakt kunnen worden met bijvoorbeeld kaarsjes of fakkels.
- In overleg kan bijvoorbeeld op een later tijdstip (wanneer dit weer mogelijk is) een ceremoniële herdenking worden gehouden.
Kan een overledene de ziekte nog overdragen?
De meeste mensen die overlijden door een besmetting met het coronavirus, overlijden in een ziekenhuis. De overledene draagt het virus nog wel bij zich maar de besmetting is beperkt aangezien het wordt overgedragen via hoesten en niezen. Bij de verzorging van de patiënt hebben verplegers zich extra beschermd. Na het overlijden blijft dat zo.
Mensen die met de overledene in aanraking komen, zoals overledenenverzorgers, dragen beschermende kleding. Ook in contact met nabestaanden zullen zij voorzichtig zijn en kunnen bijvoorbeeld een mondkapje dragen. Zij zullen u een hand geven met een handschoen om zowel u als zichzelf te beschermen tegen mogelijke besmetting.
